Hoeveel eilanden heeft Indonesië?

Bewoond hoeven ze niet te zijn. Indonesië heeft het aantal eilanden in de archipel bij wet vastgesteld op 17.508 stuks, zonder deze daadwerkelijk geteld te hebben.

Sumatra,

Sumatra is het grootste eiland dat geheel in Indonesië ligt. Het heeft een oppervlakte van 473.481 km² en is daarmee het zesde eiland ter wereld (het eiland is net iets groter dan het land Zweden). Het is ook het eiland met de meeste provincies van Indonesië: acht in totaal (Atjeh, Noord-Sumatra, West-Sumatra, Riau, Jambi, Bengkulu, Zuid-Sumatra en Lampung). De provincies Riau-eilanden en Banka-Billiton worden ook vaak bij Sumatra gerekend, maar deze hebben alleen grondgebied op kleinere eilanden voor de oostkust van Sumatra. Op Sumatra bevinden zich 10 nationale parken, waarvan er drie samen het werelderfgoed ‘tropisch regenwoud van Sumatra’ vormen. De miljoensteden Medan, Palembang, Pekanbaru en Bandar Lampung liggen ook op het eiland.

Java,

Java is qua oppervlakte het vijfde eiland van Indonesië en het dertiende van de wereld: met 138.794 km² is het eiland vier keer zo groot als Nederland. Met meer dan 140 miljoen inwoners is het ‘t meest bevolkte eiland ter wereld. Java vormt het centrum van Indonesië: meer dan de helft van de Indonesiërs woont op Java en vier van de vijf grootste stadsregio’s zijn er gelegen: de hoofdstad Jakarta en Surabaya, Bandung en Semarang. Naast de uitgestrekte en dichtbevolkte steden heeft Java ook tientallen actieve vulkanen, vier van de acht werelderfgoedlocaties van Indonesië en 10 nationale parken. Het eiland bestaat uit zes provincies: West-, Centraal- en Oost-Java, Banten, de Speciale Regio Jogjakarta en de Hoofdstedelijke Regio Jakarta.

Bali,

Bali is 5416 vierkante km groot.
Wij wilde onze trouwdag voor iedereen en zeker voor deze reis geheimhouden. Ik vooral wilde niet dat iedereen in de groep hiervan op de hoogte was. Maar dat geheimhouden is niets voor ons Tonny en al gauw na enkele dagen was de groep en de reisleider van “Boer en Wendel” op de hoogte gebracht door Tonny. Ik had het kunnen weten. Maar goed verder is alles goed gegaan en vertellen we dit graag verder uitgebreid in het hierop volgende reisverhaal.

Zogezegd zo gedaan en na een periode van voorbereidingen en de nodige vaccinaties en pillen die wij moesten innemen, konden wij eindelijk aan deze verre reis beginnen.

Wij kwamen aan in Medan op Sumatra op 04 september om 06:06. Wij zijn weer vertrokken na een vakantie en verblijf in Indonesië van zo’n kleine 30 dagen op 30 september naar het vliegveld Denpasar op Bali gegaan voor de terugvlucht naar Amsterdam. De reis ging terug via Medan, Abu Dhabi en Wenen weer terug naar Amsterdam en eindbestemming Schiphol.

Wij vertrekken vanaf ons huis op Laar (gemeente Weert) om 09:00 uur met de taxi naar het NS-station van Weert. Om 09:18 uur hebben wij de trein naar Schiphol genomen. Om 10:30 uur arriveren wij op Schiphol en daar aangekomen zoeken wij eerst de plaats op waar wij moeten inchecken. Die was snel gevonden, want overal stonden mensen met een “Boer en Wendel” schoudertas. Deze tassen waren aan ons thuis opgestuurd bij de andere papieren reisbescheiden. Wij vonden het goed voorbereid door het reisbureau en deze tassen waren daarvoor een uitstekende mogelijkheid om onze eerste benodigde zaken voor onderweg in op te bergen. “Boer en Wendel” is het reisbureau waar wij deze reis maanden daaraan voorafgaand hebben geboekt. Ook de begeleiding van “Boer en Wendel” voor deze reis speciaal aangesteld, staat ons op Schiphol op te wachten.

Om de beurt hebben wij even gebruik gemaakt van het toilet en hebben ons toen verder georiënteerd. Al gauw hadden wij aansluiting gevonden bij andere mensen die dezelfde reis gingen maken en ook met ons naar Indonesië gingen. “Boer en Wendel” had namelijk de reizigers ingedeeld in groepen en door de labels aan de reistassen een kleur te geven was het gemakkelijk voor ons om de groep te vinden. Zo hadden Tonny en ik de kleur bruin als label aan onze reistas hangen. Mensen gingen al gauw kleur bij kleur staan waardoor wij al snel contacten legden en met een echtpaar uit Almere–stad hadden wij al vlug een eerste contact.

Tonny en ik hadden een fijne plaats in het vliegtuig en we vlogen met de Geroeda-airlines. Het bracht ons rechtstreeks inclusief een tussenstop naar de stad Medan op Sumatra. Wij vonden de service aan boord een beetje onder de maat en zeker voor zo’n lange reis hadden wij anders verwacht. Wij hebben een tussenstop gemaakt en dat was vanaf Amsterdam Schiphol vertrek om 15:10 uur naar Wenen en wij arriveren in Wenen om 17.00 uur om bij te tanken en hebben daar stilgestaan tot 19.00 uur. Dan door naar Medan op Sumatra Indonesië waar wij aankwamen op 04-09-1992 om 06.06 uur en het is nog vroeg in de morgen op onze horloges en nog steeds de Nederlandse tijd. Wij hadden hier onze horloges nog niet ingesteld op de Indonesische tijd. Wij vlogen de tijd achterna en we waren daardoor bij aankomst een beetje van slag. De tijd in Indonesië ligt 06:00 uur in de toekomst (exclusief invoer Zomertijd). Dus als je om 08:00 uur ‘smorgens Nederlandse tijd op het vliegveld van Medan Indonesië aankomt, dan is de Medan en Indonesische tijd op dat moment 14:00 uur.

Een van onze tassen van “Boer en Wendel” was door het gewicht wat er inzat aan papieren en spullen voor onderweg bezweken. Op Schiphol hebben wij een nieuwe tas moeten kopen. Deze tas hebben wij na de vakantie door de reisverzekering soepeltjes laten vergoeden. De plaatselijke tijd in Medan was inmiddels 11:06 uur.

Wij zijn met ons gezelschap naar de gereedstaande bus gegaan om 12:00 uur (Medan tijd), daar kregen wij een orchideetje opgespeld en werden wij door een heuse hartelijke Indonesische dame welkom geheten in het Nederlands. Zo aangesproken te worden is altijd vriendelijk en geeft je een beetje meer vrijheid in je handelen op zo’n ingewikkelde reis.

Onze Nederlandse reisleider heet Anders met zijn voornaam, komt uit Denemarken, woont in Amsterdam en spreekt vloeiend Nederlands en is van zijn vak onderwijzer of leraar dat weet ik niet meer. In de bus worden wij aan Joke voorgesteld een Indonesische dame op leeftijd en zij zal als Indonesische tolk en gastvrouw optreden. Het is een aardige tante. Wij rijden met het gezelschap naar ons hotel in Medan en in het hotel krijgen we een welkomstdrankje aangeboden en onderwijl worden aan ons de kamersleutels uitgereikt. Wij kunnen ons eindelijk opfrissen en bijkomen van de reis die achteraf erg meegevallen is maar wel vermoeiend was.

De etenstijden worden aan ons medegedeeld en er wordt verteld dat straks een geldwisselaar naar het hotel komt om ons geld om te wisselen naar de Roepia. 1,00 gulden is 1000 Roepia. Na het avondeten zijn wij om 19:00 uur naar het paleis van de Sultan gegaan in de stad en daar werden we getrakteerd op bananen, ramboepan en flesjes water. Er was een heuse opvoering van een Indonesische bruiloft (niet echt hoor) en wij mochten met die bruiloft mee gaan doen. Mij hadden ze natuurlijk weer zo te pakken en ik moest getuige zijn bij dit zogenaamde nephuwelijk. ‘s Avonds heeft het geonweerd maar daar hebben wij weinig hinder van ondervonden. Terug naar het hotel en snel naar bed, wij waren toch wel een beetje moe van deze eerste belevenissen. Indonesië telt meer dan 15000 eilanden en Sumatra ons eerste eiland en waar we op het vliegveld van Medan geland zijn is een van de grootste eilanden. Wij doen met z’n allen in eerste instantie geld in de centrale en gezamenlijke pot voor diverse zaken onderweg.

5 september 1998,

Gewekt werden we door het hotel om 07:00 uur, koffer buiten de deur zetten om 07:45 uur aan tafel voor het ontbijt om 07:45 uur en wij zullen vertrekken met de bus om 08:30 uur uit Medan voor een lange trip over land. De bus zal ons via Sumatra en Java voeren naar Bali. Het is alles bij elkaar over de drie eilanden heen een afstand van 3500 km die wij afleggen, de oversteek naar Java zal met het vliegtuig gaan en de oversteek naar Bali met de veerboot. Medan betekent vlakte en heeft 2 miljoen inwoners, we maken een rondtoer door de stad, we bezoeken een hele grote moskee, een Chinese tempel en er wordt weer in de bus geld ingezameld voor de gezamenlijke pot. De bus had een kapotte band, dat kan gebeuren, we hebben theegedronken, vliegende honden (grote vleermuizen) en apen bezichtigd in een park. De chauffeur en de bijrijder slapen in de bus en steeds als wij met de bus weggaan is deze keurig gewassen en schoongemaakt. Om 12:30 uur zijn wij in het hotel Sibayak in Barastangi en om 13:00 uur hebben wij de lunch, (warme maaltijd) en die was heerlijk. Na de lunch zijn wij gezamenlijk naar de groente- en fruitmarkt gegaan, enorm veel verschillend fruit het was indrukwekkend om te zien, zoveel mensen waren er op de markt. Niet voor te stellen voor ons en van alles zie je er uitgestald, ook levende have zoals kippen, goudvissen om op te eten, maar ook ingewanden van de kippen, allemaal te veel om op te noemen. Dit moet je meegemaakt en gezien hebben alles zit door elkaar, de smid, de kleermaker, de goudsmid, groenteboer het is onbegrijpelijk zo vies is het allemaal, dit is om de mensen uit te roeien zo lijkt het. Sinds de Nederlanders weg zijn op Indonesië is de bevolking flink gegroeid.

Nadat wij dit gezien hebben is rusten een goede bezigheid. ‘s Avonds om 20:00 uur aan tafel voor het diner, het is de tweede warme maaltijd van vandaag, maar dat is hier de gewoonte. Na het diner vroeg naar bed want het is om 06:00 uur alweer opstaan en om 06:45 uur aan tafel voor het ontbijt. Om 07:30 uur in de bus zitten voor ons volgend avontuur. Wij gaan naar een oud zielenhuis dat op de route ligt naar Prajat, hierin rusten de zielen van de overledenen, we stoppen bij een waterval en hebben daar theegedronken en ananas geproefd. Daarna zijn wij gegaan naar een oud huis van de vroegere koning, hij had in die tijd veel slaven en wel 24 vrouwen die om de beurt werden opgeroepen. Het is om jaloers te worden op zo’n man. Dit huis was van de laatste koning en als ik het goed verstaan heb was hij 19 jaar oud. We hebben een theestop in het Siantar hotel, onderweg stopt de bus even en de bijrijder graaft een gemberknol uit om ons te laten zien. Wij zijn ook nog gestopt voor het eten van ananas, het is bij een grote familie die wonen langs de kant van de weg en wij hebben hier foto’s gemaakt en aan de kinderen hebben wij een rol koekjes afgegeven. Verder naar het Parapat hotel View, de koffers naar boven, dat deden de boys voor weinig geld (500 Roepia per koffer). We moesten 3 trappen naar boven en Tonny en ik hadden kamer 324. We hebben geluncht en weer warm eten met soep vooraf, daarna thee en met een aantal reisgenoten zijn we toen naar het dorp gewandeld. Ik heb daar een pakje sigaretten gekocht waar kruidnagels in waren verwerkt voor een collega van mijn bedrijf waar ik werk en hij had hierom gevraagd. Na deze tocht hebben wij gezwommen en uitgerust, het was heerlijk onder de parasol.

Vanavond om 07:00 uur op het balkon het diner, daarna modeshow met kleding van het land, het was geweldig uitgevoerd door het personeel van het hotel, alles werd door de hoteldirecties geleerd en begeleid. Het waren allemaal geweven stoffen. Na de show hebben wij iets gedronken en toen naar bed. Ik heb gedroomd over de enorme verschillen in klasse en leefpatronen van de Indonesische mensen, naast ons hotel pure armoede en de mensen leven in een houten krotje zonder iets van luxe te hebben. Tonny heeft wat zij kon missen over het balkon gegooid en zij waren er heel blij mee. Deze mensen denken wij komen verder niets te kort en zullen steeds als hier westerse mensen logeren in dit hotel ook wel het een en ander krijgen aangereikt denken wij. In dit hotel blijven wij 3 nachten en we gaan woensdagmorgen weer verder, dan is het inmiddels 09 september 1992 en zijn Tonny en ik 25 jaar getrouwd. Wij samen hebben afgesproken er geen ruchtbaarheid aan te geven toch?

Morgenvroeg op om 06:00 uur worden we gewekt door het hotel, 06:45 uur aan tafel voor het ontbijt, om 7:30 uur weer instappen en met de bus voor een korte rit naar de boot om een tocht te maken op het Tobameer, we hebben de boot voor ons alleen en wij varen naar Arbarita dorpje, wij bekijken de markt en de vroegere oude plaats waar recht werd gesproken. Weer terug op de boot en 1,5 uur varen naar Simanindo, hier staat een hele grote waringaboom, dit is een heilige boom in de beleving van de mensen hier en hij meet 30 meter doorsnee, maar dit komt door zijn grillige vorm die hij heeft. Deze heilige boom staat altijd op de plaats waar het recht, recht spreekt. Wij bezoeken een oud Baticdorp en we bekijken dan naar een ceremonie met dans en er wordt zogenaamd een stier geofferd. Het dorp is ommuurd met een aarde wal en Tonny heeft ook meegedaan.

Weer terug naar de boot en 1,5 uur varen naar het Tobabeachhotel voor de lunch. Weer inschepen en naar Tomok een dorp met veel straatwinkeltjes, wij hebben het graf van de laatste Koning bezocht, men vertelt dat dit bij ons het niveau heeft van een Hertog of een Graaf maar zij weten niet beter en noemen hem Koning. Wij zijn weer op de boot en varen terug naar ons hotel View in Parapat, wij waren daar om 16:30 uur. Even de zwembroek aan en zwemmen, uitrusten onder de parasol. 19:30 uur aan tafel voor het diner, daarna worden wij verast door prachtige songs van de Tobasingers en zij staan bekent om hun goede stem van jong tot oud en dan begint het plotseling te regenen, een flinke tropische plensbui op het moment dat ik dit zit te schrijven en wij van het hotel thee met gebakken bananen krijgen aangeboden. Dit is de eerste tropische bui en die duurt 10 minuten. De Tobasingers (het bleken allemaal werknemers van het hotel te zijn) zijn schitterend uitgedost. Tonny en ik hebben voor thuis een cassettebandje van hen gekocht, met zang van het Batakland en dat is gelegen in het noorden van Sumatra aan het Tobameer, we hebben met z’n allen nog wat na gedronken en zijn naar onze kamer gegaan. Dit cassettebandje hebben wij later aan een Zuster van het Birgittinessenklooster gegeven omdat zij van het eiland Floris komt. Wij hebben nog wat vuil wasgoed verzamelt om morgen te laten wassen in het hotel. Zo’n wasje met allerlei stuks kost fl. 6,00.

We zijn gaan slapen, morgen is een dag om vrij te besteden, we moeten om 08:00 uur opstaan, want voor 09:00 uur moet het wasgoed zijn ingeleverd en het ontbijt is om 10:00 uur, daarna willen wij de dag rustig doorbrengen om wat energie te verzamelen voor wat nog komen gaat. Misschien gaan wij wat wandelen en luieren aan het zwembad. Wij zullen wel zien, welterusten.

08-09-1992

Geslapen in het “hotel View”. Opgestaan om 08:00 uur, wasgoed weggebracht en daarna aan tafel voor het ontbijt, na het ontbijt naar het postkantoor voor postzegels te kopen, terug naar het hotel met enkele andere gasten, bijgepraat aan het zwembad, inmiddels hebben wij vrienden gemaakt en met hen trekken wij sindsdien het meeste op. Zij heten Ans en Cas van Gennip uit Almere-stad, Kees en Nel Jongejans uit de Rijp, Wim en Tonny Bronsema uit Bussum, Bert van Blaricum Huizen, Gerard en Mariëlle van de Mande uit Purmerend en nog enkele anderen. Wij gaan om 13:00 uur aan tafel voor de lunch, na de lunch naar het dorp voor ansichtkaarten te kopen en natuurlijk moest ik in een batikblouse gehesen worden met het merk en prijskaartje van een niet te geloven prijs van fl.10,00. Onderweg komen wij uit bij een begrafenisritueel van een oude vrouw die 3 dagen geleden is overleden en voordat zij begraven of gecremeerd wordt, wordt er feest gevierd. De hele familie is ter plaatse en er wordt een varken aan het spit gebraden. Deze familieleden komen van overal vandaan en er is een orkest en er wordt gedanst. ‘s Avonds zijn er nog mensen uit onze groep op visite geweest en hebben ook meegedaan. Terug in het hotel drinken wij nog wat samen en daarna moeten de ansichtkaarten ook nog geschreven worden, want die moeten vandaag nog op de post. Morgenvroeg gaan we weer verder naar ons volgende hotel, vanavond 19:30 uur is het diner. Morgenvroeg om 06:00 uur weer op staan, 06:45 uur zitten we aan het ontbijt, om 07:30 uur vertrekt de bus naar Spinrok, onderweg verschillende plaatsjes aangedaan, daar ook theegedronken, bananen gegeten, pindakoeken geproefd en onderweg de lunch gebruikt, een basarmarkt bezocht, kleine jongens die ons achtervolgen met schoensmeer om onze schoenen te mogen poetsen voor weinig geld maar de meeste hebben gymschoenen aan, dus valt er niets te poetsen. Onderweg vanuit de bus zien wij mooie dingen aan ons voorbijtrekken. Wij hebben ook een eindje zomaar met de bus meegewandeld om de benen te strekken, het was toch maar even 220 km naar ons volgende onderkomen. De afstanden op deze grote eilanden zijn er lang.

We zijn bij het hotel aangekomen om 15:30 uur, vlug de koffers op de kamer gebracht en het was deze keer een huisje waarin we overnachten, per stel een huisje en daarna met z’n allen naar de warmwaterbron gegaan, dat was boven op de berg en ongeveer 300 meter klimmen, het was indrukwekkend maar vermoeiend. Als we weer beneden zijn dan eerst weer de zwembroek aan en gaan zwemmen in het zwembad van het hotel, het was een prachtige omgeving en moeilijk voor mij te beschrijven in enkele woorden hoe het er uit ziet, dit moet je zelf gezien hebben en ook zelf kunnen beleven. We hebben heerlijk aan het zwembad uitgerust en om 19:30 uur hadden we het diner, na het diner direct naar bed, want de volgende dag was het ‘smorgens weer vroeg op. Om 05:00 uur opstaan heeft de reisleiding ons verteld, 05:45 uur koffer buiten de kamer en de kofferboys doen de rest, dan aan tafel. Wij zijn om 06:30 uur aangereden en onderweg gaan we aan in Bukittingi ongeveer 400 km rijden, maar het was een geweldige dag met veel gezichten op Sumatra, leuke mensen en kinderen die naar ons zwaaien, als we uitstappen lopen zij steeds achter ons aan om te schooien dat zult u begrijpen. Zij kunnen allemaal een woordje Nederlands. Wij hebben op deze tocht veel gezien, wat opvalt is dat er vele kerken, dorpjes en graven van families zijn. Deze dag was anders dan de dag toen wij 25 jaar geleden trouwde, maar dat is het leuke van deze reis, je weet zelf wat je in 25 jaar hebt opgebouwd en als je dan nu om je heen kijkt is dat voor heel veel mensen in Indonesië compleet anders.

10-09-1992,

Om 06:30 uur zijn wij uit ons hotel vertrokken en de eerste stop is de peperplantage, dit zijn klimplanten met de peperkorrels eraan en die groeien om een andere boom heen en de peperkorrels hangen als trosjes aan het eind van de tak, ze worden rood en dat is de witte peper, de groene worden gedroogd en dit is de zwarte peper, wij gaan te voet naar de tamme apen kijken, zij halen op commando met een lang touw om hun nek de kokosnoten uit de kruin van de boom. Ze wrikken ze los en gooien de kokosnoten dan naar beneden. Wij hebben kokosnotenvlees gegeten en ook de kokosmelk gedronken. Ook hebben wij gezien hoe de cassave groeit, het is een knol aan een wortel in de grond, elke tak die je weggooit groeit op den duur weer aan. Wij stappen weer in de bus en gaan naar onze volgende stop het is een moslimschool voor leraren in de moslimleer. In dit dorp verblijven zeker 7000 jongeren, ze maken graag een praatje met je en als laatste komt de aap dan uit de mouw, ze willen geld hebben. Het is een beetje angstaanjagend om zo tussen al die mannelijke jongeren te staan, ongelooflijk. Als we onze thee op hebben stappen we weer snel in de bus en gaan weer verder. Onderweg komen wij over een zeer oude brug en die heel bouwvallig is, onbegrijpelijk dat hier nog verkeer over kan. In de rivier zijn mensen zand aan het winnen, de grond wordt gewassen. Wij komen langs diversen sawa’s waar men bezig is met het gereed maken van de rijstvelden, jonge plantjes worden uitgeplant, vandaag zijn wij door heel veel langgerekte dorpjes gereden, ze lijken veel op elkaar, maar toch zie je verschil in mensen, bloemen en huizen. Wij gebruiken de lunch onderweg, het is nu 12:00 uur, vanaf 06:30 uur en dan in de bus zitten is een hele ruk en we zijn blij om uit te kunnen stappen. Wij zitten nu onder een open overkapping te eten, heel degelijk gemaakt en het is er schoon. We rijden verder en onderweg zien we heel wat mannen met speermessen en hun honden, die honden lijken op dingkies, zij zijn op jacht om wilde varkens op te sporen en te doden, daarna begraven zij de beesten omdat zij bang zijn dat moslims varkensvlees eten. Een moslim mag geen varkensvlees eten. Onze reisgids Joke zegt dat het jammer is van dat vlees en dat je er beter gedroogd vlees van kunt maken.

Wij gaan nu naar een plek om het oerwoud in te gaan en we gaan er een wandeling maken. Hele grote bomen, apen die in een groep in een boom spelen en we hebben even stil gestaan bij de warm water kraterbron. Daarna zijn wij weer in de bus gestapt en krijgen van Joke, onze reisleidster een vrucht die Salak heet, heerlijk. We rijden verder en steken met z’n allen de evenaar over, hier wordt door onze Nederlandse reisleider Anders een drankje aangeboden, we krijgen een oorkonde van Joke en van de reisorganisatie “Boer en Wendel”, dit is een traditie als je de Evenaar oversteekt. We eten nog een flink stuk ananas. We worden achtervolgd door veel jeugd met truitjes met daarop de evenaar. Wij gaan verder richting ons volgende hotel in Bukettingga, het hotel heet Bukittingi View en we arriveerde daar om 18:30 uur. De koffers hebben we op de kamer gebracht en lekker even in bad gelegen en om 19:30 uur aan tafel voor het diner. Het hotel ligt boven op de top van een berg en we kijken in een schitterend dal met in de verte een hele hoge andere berg met daarachter een hoge vulkaan. Je ziet duidelijk de rookpluimen van deze vulkaan. Morgenvroeg 08:00 uur rijden we weer weg, dus 07:15 uur aan het ontbijt en om 06:30 uur is het opstaan.

11-09-1992,

Wij rijden met 2 kleinere busjes naar Bukittingi waar we gaan kijken naar het karbouwshuis alwaar de geschiedenis van het land wordt tentoongesteld, de betekenis van het karbouwteken is, dat het dak de vorm heeft van de kop van de karbouw (de stier). Wij hebben hier wat foto’s gemaakt en lopen over de markt terug naar de bus, onderweg kopen we nog wat water voor te drinken op de kamer en het poetsen van je tanden, het is nu 10:30 uur in de morgen het is erg druk in de stad. De stad is schoon en de tuinen zijn goed onderhouden, onze reisleidster Joke, vindt de dierentuin waar we langs komen is zo zielig dat het beter is om er niet naar binnen te gaan. In dit land rijden de auto’s links en daar moet je goed opletten, want die komen van de andere kant en dat zijn we niet gewend bij ons in Nederland.

We gaan nu onderweg naar het minikabouw, daar gaan we in het warme water zwemmen, lekker voor de lunch en onderweg stoppen we nog even voor een theepauze. Na de lunch om 14:30 uur stappen wij weer in de bus en rijden we in 1,5 uur naar Bukittingi en dan nog een half uur naar ons hotel Bukittingi View, even rusten, om 19:30 uur is het diner en om 21:00 uur hebben wij een minikabouw show, hier laten ze een aantal dansen zien met orkestbegeleiding. Deze mensen laten ons wat zien van de minikabouw cultuur, het is de cultuur van west Sumatra en de muziek heeft wat weg van de muziek van Marokko en Turkije. Je moet ervan houden, ik heb wel mooiere muziek gehoord, deze muziek gaat mij door merg en been. Voor wij naar bed gaan eerst de koffers pakken want morgenvroeg is het om 05:30 uur opstaan, koffers buiten zetten voor de kofferboys, om 06:15 uur is het ontbijt en om 07:00 uur is het weer vertrekken.

Wij gaan dan rijden via verschillende bezienswaardige plaatsen naar het vliegveld van Padang voor onze vlucht naar Jakarta op Java. De vlucht is gepland om 11.40 uur.

12 september 1992,

We zijn in Padang heel andere infrastructuur, met grote gebouwen, we stappen uit aan de haven om een paar foto’s te nemen, daarna gaan we naar de luchthaven van Padang, geheten “Tabring”, aangekomen in de vertrekhal krijgen wij van onze reisleider Anders onze instapkaarten. We hebben de nummers 4a en 4b. De reisleiding heeft de voorste stoelen voor ons weten te reserveren en het is heel gemakkelijk om zo te reizen. Wij nemen afscheid van Joke onze Sumatraanse reisleidster, zij is al 67 jaar oud.

Op Java krijgen we een nieuwe reisgids en gaan we naar de wachthal, we kunnen instappen om 11:30 uur en vertrekken om 11:35 uur. De vlucht zal ongeveer 2 uur duren naar Jakarta, dit vliegtuig is veel kleiner als wat wij gewend zijn. Het kreunde en kraakte van alle kanten en het water (het condens) kwam uit alle kieren uit het plafond. Ik denk dat dit vliegtuig een afdankertje is geweest van een of andere luchtvaartmaatschappij. In Padang hebben we verschillende gebouwen gezien met grote minikabouw huizen en kantoren in dezelfde stijl gebouwd. De kinderen lopen vandaag in het bruin, is de padvinderskleur, die bruine kleur hebben ze steeds het laatste gedeelte van de week aan en zij moeten zaterdags en zondags naar school, 7 dagen in de week. Wij hebben onderweg naar het vliegveld de Anaiwaterval gezien in de Anaikloof en wat heel leuk was om nu even te vertellen is dat wij een man op een fiets tegen kwamen met voor en achter een aap op de pakkendragers. Dat was een heel leuk gezicht, men vertelde ons dat die man met zijn apen kokosnoten uit de boom gaat halen op de wijze zoals wij al eerder hadden meegemaakt. Padang ligt in het westen van Sumatra aan de Indische oceaan.

Aankomst in Jakarta om 13:10 uur en het is een fantastische mooie luchthaven, nieuw en schoon en heel erg ruim opgezet. De bus staat in Jakarta al klaar met weer een frisse chauffeur en bijrijder en ook weer een Indonesische gids. Deze keer is het een man, hij is een oud militair en al lang gepensioneerd, zeer komisch is hij, dat zal onze groep goed doen.

Wij hebben een fantastische groep mensen, enkele mensen zijn apart en wij laten hun ook maar wat links liggen, met de andere hebben wij veel plezier. Vooral met Wim Bronsema hij lacht de hele tijd en maakt de Indonesische gids af en toe hondsdol door zijn lachsalvo’s. Met zo’n gezelschap wordt je hele vakantie een waar festijn. Wij zijn om 13:55 uur buiten het vliegveld, het is genoemd naar de President van Indonesië, we gaan op weg naar ons hotel in Jakarta en het hotel heet ook hotel Indonesië. We rijden via twee tolwegen naar Jakarta. Wij hadden dit niet zo groot voorgesteld, zo’n grote stad is Jakarta met zoveel tegenstellingen, het is er warm, het stinkt naar uitlaatgassen, je ziet armoedige huizen maar ook hele grote wolkenkrabbers en dure bankgebouwen van alle nationaliteiten. Het is een hele drukke stad. Het hotel Indonesië is groot, mooi en niet het goedkoopste, we worden ontvangen met de lunch die rijkelijk verzorgd is, zelfs Hollandse kost hebben ze in huis. Het is weer wat anders dan Indisch eten. We brengen de koffers naar de kamer en gaan wat rondkijken in de stad, het is nu 19:30 uur, we hebben een lekker bad genomen en gaan ons gereed maken voor het diner van 20:00 uur. Morgenvroeg om 07:00 uur op staan, 07:45 uur aan tafel voor het ontbijt en om 08:30 uur in de bus voor een rondtoer door de stad.

13 september 1992,

We stappen in de bus en gaan vandaag een 3-tal musea bezoeken in Jakarta en maken de beloofde rondrit. Wij bezoeken het scheepvaartmuseum, het wajang poppenmuseum en het oudheidkundig museum, wij hebben gekeken naar de haven, alwaar de houten zeeschepen het merantihout lossen uit de schepen en weer laden op vrachtauto’s, het is allemaal handwerk, het is zeer zwaar werk en ze nemen 4 balken tegelijk op de rug. Wij lopen te voet naar het scheepvaartmuseum, onderweg stinkt het geweldig het water in de kanalen en sloten is zwart van de drek, het zijn allemaal open riolen, wij begrijpen niets van al deze smeerboel en dat de overheid hier niets aan doet begrijpen wij al helemaal niet.

We rijden naar het vrijheidsmonument, daar worden we achtervolgt door straatventers met horloges en water, kaarten en poppen. Als laatste van deze dag bezoeken wij het kunstmatig aangelegde eiland, met daarop het recreatiepark, hier gaan veel Indonesiërs op hun vrije dag naar toe, hier gebruiken we de lunch en na de lunch gaan we terug naar ons hotel en willen wij deze middag gebruiken om wat uit te rusten en ook nog een paar ansichtkaarten kopen voor weg te sturen. Om 08:00 uur is het diner en dan weer koffers pakken voor onze volgende trip, richting Bogor, om uiteindelijk ‘s middags aan te komen in ons nieuwe hotel in Lembang. Morgenvroeg weer om 06:00 uur opstaan om 06:45 uur aan tafel voor het ontbijt en om 07:30 uur in de bus.

14 september 1992,

We rijden naar Lombok, bezoeken daar de planten en bomen tuin en bezoeken Buitenzorg, hier hebben de Nederlanders geleefd en liggen er verschillende bekende Nederlandse mensen begraven. We komen vandaag mevr. Lunter uit Weert tegen. Haar dochter woont in Jakarta en om wat van het land te kennen heeft zij zich bij een ander reisbureau laten inschrijven voor een rondreis. Toen wij vanmorgen uit Jakarta vertrokken was het tegen 08:00 uur, we rijden over tolwegen, dat gaat wat sneller en de andere wegen zitten vol met verkeer. Onze volgende theestop is om 10:15 uur, na de thee gaan we op weg naar de theeplantages, het zijn uitgestrekte velden. De lunch gebruiken we in Cianjur in hotel-restaurant Sindanglaya, om 13:30 uur stappen we weer in de bus, maar eerst worden we overvallen door een horde van verkopers, met wajang poppen en batik jassen en tassen. Tonny koopt een batik jasje en betaalt er fl. 10,00 voor is 10.000 Rp. De verkoper begon met fl. 45,00.

De assistent-bedrijfsleider van dat restaurant leerde Nederlands zij hij en kende enkele woorden Nederlands. Tonny heeft hem ons boekje vreemde talen gegeven, wij gebruikte het toch niet. Tonny heeft gevraagd om ons thuis in Nederland te schrijven, maar tot vandaag geen enkele brief ontvangen. Ik denk dat hij dat verhaaltje meer keren per week herhaald en de vakantiegangers trappen erin. Dit restaurant was fantastisch, geweldig gegeten, alles was proper en schoon de mensen heel erg vriendelijk. Om 13:30 uur zijn wij verder gereden, we stoppen nog een paar keer voor snoepgoed dat rijkelijk staat uitgestald in vele soorten, het kan heet zijn of zoet, ook zie je veel vruchten die zijn gekonfijt. Verder kijken we nog bij een uitgehouwen houtenpaal of paaltjes in menselijke figuren die na bewerkt te zijn hol klinken en ze hebben allemaal een andere klank. De bewoners van de huizen hangen deze paaltjes aan de waranda voor hun huis en als men iemand nodig heeft slaat men er met een stokje tegen en dan maken deze figuren geluid. We rijden naar ons hotel in Lembang, geweldig mooi complex, losse clusters, de kamers hebben een badkamer en weer mooi ingericht.

Tonny heeft gesmoesd met Anders en jawel hoor, we krijgen op de kamer van het hotel een fruitmand met lekkere inhoud aangereikt voor ons 25-jarig huwelijk met de felicitaties van de directie. Ook hebben ze ons de bruidsuite gegeven, en dat vinden wij een mooi gebaar. Wij worden ontvangen in het hotel door het complete hotelmanagement inclusief tromgeroffel het wordt uitgevoerd door jongens van 10 tot 12 jaar. Wij gaan even rondkijken want het diner is om 19:30 uur. Morgenvroeg is het een vrije dag en wij blijven hier 3 nachten en 2 volle dagen. Onderweg hebben wij weer vele mooie dingen gezien en weer is het land anders dan al het andere wat we al gezien hebben. Wij genieten nog steeds van alles wat we zien en zijn blij met de mensen in ons gezelschap. Het had niet beter kunnen worden.

15 september1992,

Wij zijn weer om 08:00 uur opgestaan, maken ons klaar voor het ontbijt, ons onderkomen is een fijne kamer met douche, tv, radio en een heel fijn bed met gele lakens en een hele mooie sprei. Deze kamers zoals ik eerder vermelde staan per 4 gegroepeerd, de tuin waarin deze liggen is fantastisch ingericht en verzorgd, bij elke plant staan bordjes met de naam van de plant erop. De kamers liggen dan hoog en dan weer laag in een woord geweldig. De plannen van vandaag zijn lekker luieren aan het zwembad, wandelen in de tuin en de omgeving en om 16:00 uur een door kinderen verzorgde muziekshow. Wij krijgen thee en koek aangeboden door het hotelmanagement. Na dit muziekfestijn laten Tonny en ik ons masseren dat duurt een uur en kost fl. 10,00 per persoon. Ik ben benieuwd hoe dat zal bevallen. Het diner was gisteravond weer goed en was natuurlijk Indonesisch, maar het was heerlijk van smaak. Na het diner zijn wij naar bed gegaan om 10:00 uur, dus tot vanmorgen 08:00 uur was dat een hele ruk, het was anders dan dat we gewend waren. Het weer was vandaag weer lekker zonnig, het water in het zwembad was heerlijk en het was geweldig hoe de Indonesische kinderen met trommels en het Angklunginstrument muziek maken, na het diner hebben we nog wat rondgewandeld in de prachtige tuin en lagen wij om 22:30 uur lekker in ons bed na te genieten.

16 september 1992,

Wij zijn vanmorgen om 06:30 uur opgestaan, 07:15 uur aan het ontbijt, wij gaan vandaag de krater Vulkano bezoeken en is voor de liefhebbers een pittige wandeling, dan gaan we in ons hotel lunchen en na de lunch brengen wij een bezoek aan de Angklungschool. Wij hebben in Lembang de markt bezocht en zijn door een gids van het hotel dwars door een Kampong en de velden weer naar ons hotel geleidt, dat heeft mooie fotoplaatjes opgeleverd. Vanmiddag bezoeken wij Bandung, daar is alles heel goedkoop, vooral het spijkergoed, een broek kost fl.10,00, verder was het allemaal kits, zelfs de winkels waren met allerlei gekke dingen uitgedost. In Bandung zie je veel huizen uit de Nederlandse tijd staan, hierin hebben veel Nederlanders in de voor hen goede tijd gewoond en met de overgave na de oorlog is dat allemaal in Indonesische handen gekomen. De Nederlanders zijn toen voor het overgrote deel naar Nederland vertrokken en was de koloniale tijd dus definitief voor Nederland voorbij. Onderweg hebben wij foto’s gemaakt van theepluksters. Tijdens de wandeling bij de vulkaan hebben wij het muziekinstrument Angklung gekocht, het koste slechts fl.8,00 terwijl het in de stad fl.40,00 koste. Bandung is een drukke stad, maar de Angklungschool was een belevenis, allemaal kleine kinderen die het muziekinstrument Angklung op schoolse wijze leren bespelen, het was in een woord geweldig. Het waren allemaal spontane vriendelijke kinderen.

Door het drukke verkeer in Bandung waren wij laat op onze kamer, we hebben ons gedoucht en om 20:00 uur zijn we aan het diner gegaan. Na het diner speelde en zong het hotelpersoneel op muziekinstrumenten voor ons nog wat, dat was een spontane aubade. Terug naar onze kamer, de koffers weer inpakken, naar bed, morgenvroeg om 05:30 uur weer opstaan om 06.15 uur de koffers buiten de deur en het ontbijt is om 07:00 uur en vertrekken we richting Buturraden.

Het is nu 17-09-1992,

Om 08:30 uur stoppen bij een traditioneel eethuisje en onze gids Broerie legt de eetwijze uit. Wij rijden verder en het eten wat Broerie voordeed en wat gegeten wordt door de bevolking was, men neme witte rijst, ingewanden van buffel, sambal en goudvisje, de kop voor de mannen en de rest voor de vrouwen (potentie) het was niet om aan te zien, zeker niet die ingewanden van de waterbuffel.

Tonny koopt nog wat water voor in ons volgende hotel. Het water uit de kraan is zeker niet aan te raden om te gebruiken, alleen voor bad en douche. Even verderop stoppen wij bij rijstvelden, maken een paar foto’s en gaan weer verder, het zijn mooie panorama’s, verderop stoppen we weer bij het ploegen van een rijstveld door waterbuffels, de jonge buffels liggen rustig te wachten tot de oudjes zijn uitgeploegd. Wij stuiten opeens op een grote groep eenden met een eendenhoeder. De reisleider verteld dat zij de resten opruimen die op het rijstveld achter blijven. Verderop wordt weer gedorst. Wij komen om 13:00 uur bij onze picknick plaats aan om te eten, we hadden lunchpakketten meegekregen. Ter plaatse gaan we kijken naar de zandwinning met de hand d.m.v. een prauw en een mandje, daarna nemen zij het mandje op de rug, soms wel 2 mandjes tegelijk dit is wel 8 kg per stuk. Ik heb het geprobeerd, het is heel zwaar en dat zo 20 keer per kubieke meter, dit zand moet langs een helling omhoog gebracht worden. Naast de berijdbare brug ligt nog een brug uit de oorlog, een door Nederlanders gebouwde baileybrug. We gaan verder en stoppen bij een aantal palmbomen, er klimt een man naar boven en haalt uit de bloem boven in de boom palmsuiker. Het wordt gewonnen d.m.v. houten bakjes die gemaakt zijn van bamboe, die bevestigd zijn onder aan de bloem in de kruin van de boom, elke 6 uur en 2 maal per dag wordt het spul er uitgehaald. Het palmsuiker is mierenzoet sap, het wordt opgekookt, waarna het goedje opstijft en dan na het drogen lijkt op borstplaat zoals wij dat hier kennen. Zo dadelijk stoppen wij om thee te drinken en dan zijn we weer bijna in ons nieuwe hotel gearriveerd.

Toch wordt het nog 17:30 uur voor we er zijn en het is een mooi op de berg gelegen hotel en het heet hotel Rosenda en het ligt in de plaats Buturraden en dat betekent plaats van de prins. Wij krijgen kamernummer 105 op de begane grond en het ontvangst is prachtig met bloemensnippers die op je worden uitgestrooid en binnen in de hal speelt een Indonesisch orkest met zang en dans, de muziek is niet Europees je moet ervan houden. Iedereen krijgt een glaasje sinaasappelsap en koekjes uitgedeeld, daarna krijgen wij onze sleutel en de kofferboy volgt ons met de koffers, hij krijgt een fooi van 1000 Roepia (fl. 1,00). Op de kamer de koffers voor een nacht open en voor de avond het hoognodige er uithalen, het diner is om 19:30 uur. Ik denk dat we na het diner naar bed gaan voor een goede nachtrust, het is morgenvroeg weer om 05:30 uur opstaan. We krijgen weer veel te zien en net als vandaag is elke streek weer anders. Telkens zie je weer andere dingen en ontmoet je weer andere mensen, andere werkomstandigheden, het is allemaal prachtig en wij hebben geen minuut spijt van deze reis. Iedereen in de groep vermaakt zich geweldig met elkaar. Broerie onze gids verteld in de bus al rijdende het ene na het andere verhaal over de gewoonten en sprookjes die de mensen hier bezighoudt. Dus wij staan om 05:30 uur op, om 06:15 uur de koffers buiten de deur en ontbijten, om 07:00 uur vertrekken we weer voor ons volgende doel.

18 september 1992,

We rijden nu naar Yogjakarta voor een verblijf van 3 nachten en vandaag hebben we de Dingvallei met zijn tempels die na heel lang onderwater te zijn geweest weer zijn drooggevallen en weer bezocht kunnen worden, vandaar uit gaan we naar de krater met zijn zwavel spuitende modderbaden, enorme stank, we zijn ingestapt in een minibusje en gereden via een stop voor panorama foto’s, naar Monosobo, daar hebben we de lunch gebruikt en natuurlijk Indisch. Als wij in het verleden goed hebben geluisterd naar tante Zuster Elise van der Westen een tante van Tonny en die als Algemene Overste van de Zusters van de Choorstraat in Den Bosch, hier een instituut voor slechthorende in Monosobo heeft gesticht als een Missie voor het onderwijs van de streek aan deze mensen. Wij hadden geen tijd en gelegenheid dit instituut te gaan bezoeken. Achteraf vinden wij het jammer. Vandaar zijn we gereden naar ons hotel in Yogjakarta, het heet hotel Sahid garden en is een hoogbouw, we logeren op de 5de verdieping en hebben kamernummer 501, het is een royale kamer met alles wat je maar kunt in bedenken. Wij gaan in bad en dineren om 19:30 uur. Morgenvroeg is het opstaan om 06:30 uur en om 07:15 uur gaan we aan tafel, om 08:00 uur gaan wij de stad verkennen met bezoeken aan de werkplaats voor batik en zilver, wij bezoeken een wajang voorstelling en we bezoeken de Borobudur en natuurlijk een theestop en lunch.

’s Werelds grootste boeddhistische tempel: de Borobudur

Schitterend is de Borobudur-tempel! De tempel ligt majestueus op een heuveltop en kijkt uit over groene velden en heuvels in de verte. Gelegen midden op Java dus perfect om tijdens uw rondreis Indonesië te bezoeken. De Borobudur is gebouwd in de 9e eeuw in het regime van de Syailendra-dynastie. Er zitten invloeden uit India verwerkt in de tempel, maar het unieke Indonesische karakter komt ook sterk naar voren. De Borobudur heeft een centrale stoepa dat omringd wordt door 72 kleinere stoepa’s. Een stoepa staat symbool tussen de hemel, aarde en de onderwereld. In de stupa’s werden as en relieken bewaard en de vorm is ontstaan van het Boeddhisme uit India. Er wordt ernstig getwijfeld of de hoofdstoepa ooit een reliek bevat heeft. Er zijn enkele voorwerpen gevonden, maar deze waren nauwelijks van waarde. De plattegrond van de Borobudur lijkt op een mandala, maar er kan niet bewezen worden of het monument ooit als mandala is gebruikt. Zoals u ziet heeft de Borobudur nog vele geheimen. Een bezoek aan dit monument is dan ook zeker de moeite waard.

Het is nu 19-09-1992,

De lunch gebruiken we aan de voet van de Borobudur, het is een indrukwekkend bouwwerk, we worden rondgeleid door een Nederlandssprekende gids, heel interessant. Tonny steekt haar arm in een stoepa en raakt de hand van de Boeddha aan, en heeft natuurlijk een paar wensen gedaan. Wij hebben in Toms zilverwerkplaats gezien hoe men zilver bewerkt, het is heel arbeidsintensief, je moet een flinke dosis geduld hebben. We hebben gezien hoe men van buffelhuiden wajangpoppen maakt, heel fijn werk, je snapt niet waar ze het geduld vandaan halen. Heel kunstzinnig was het maken van batikstoffen met was bewerken en dan verven. Later kopen wij in de winkel een daar gemaakte batikblouse voor mij en een toilettas voor Tonny, omdat Tonny geen blouse of iets wat van haar gading was kon vinden, dus houdt zij het bij een toilettas. In de bus zingen wij nog lang zal hij leven en dat is voor Wim Bronsema, hij is vandaag jarig. Vanavond om 20:00 uur gaan we aan tafel en morgenvroeg mogen wij uitslapen, we worden niet gewekt en kunnen ontbijten tussen 08:00 uur en 10:00 uur, maar om 10:30 uur moeten wij in de bus zitten want we gaan het Kraton in de stad bezoeken, dat is het verblijf van de Sultan, we zullen de lunch in de stad gebruiken en hebben de middag verder ter vrije besteding. Om 18:30 uur gaan we terug naar de Sultan voor het diner en dat doen wij samen met de Prins erbij.

20 september 1992,

We zijn om 10:45 uur vertrokken uit het hotel, omdat er in onze groep een van de mensen ziek is wilde Anders eerst de dokter raadplegen, voordat we met z’n allen op stap gaan. Bep is degene die ziek is en ze is niet een van de jongste, zij is 74 jaar en ze moet verder vandaag rusten, dus met enkele pillen naar bed. Wij zijn gegaan naar het paleis van de Sultan, heel anders dan een paleis bij ons, dit is een hele oude geschiedenis. De oude Sultan, een goede vriend van onze Koninklijke familie. Daarna zijn we voor de lol allemaal in een fietstaxi gestapt, een persoon per taxi, dus 30 fietstaxi’s achter elkaar, het was een heel mooi gezicht en we werden gereden naar een fraai eethuis in de stad, daarna zijn we door de bus midden in de drukke winkelstraat uitgezet en na het e.e.a. gekocht te hebben en het is prachtig hoe je moet handelen met die lui van de taxi’s. De taxi brengt ons ook weer naar het hotel, dan heerlijk in bad en om 18:45 uur gaan we met de bus eten bij de Prins (broer van de Sultan). Vanavond weer koffer pakken voordat we naar bed gaan.

Het is nu 21-09-1992,

Wij worden gewekt om 06:30 uur om 07:15 uur de koffers buiten de deur zetten en ontbijten om 08:00 uur vertrekken we voor een tocht van 63 km naar Solo of (Surakarta). Wij stoppen voor het eerst bij een Tempel. Indrukwekkend, restauratie duurt zeker nog 100 jaar voor dat de restauratie voltooid is en dan kunnen ze weer opnieuw beginnen. Wij kopen wat kaarten en stappen weer in de bus, even later fotostop voor een ossenkar, mooi plaatje en we rijden weer verder. Broerie heeft onze plattegrond de landkaart, keurig ingelijnd voor later dan kun je precies zien hoe onze reis is verlopen. We zien onderweg de Merapi vulkaan met de top boven de wolken en met zijn rookpluim. We zullen de lunch vanmiddag in ons volgende hotel gebruiken, daarna is de middag ter vrije besteding en gaan we bij de Prins in zijn paleis een bezoek brengen, dit is weer een heel ander paleis dan dat in Yogjakarta. Onderweg hebben we theegedronken bij Holland bakkerij, eigenaar was een chinees, nu in de bus en naar het hotel Kusuma Sahid Prince het hotel is een heerlijk hotel met open entree, zwembad en onze reisleider Anders had zonder dat wij dat wisten weer de bruidssuite gereserveerd voor ons. Blijkbaar mag Anders ons wel, het is een hele mooie kamer, jammer dat we hier maar een nacht blijven, vanavond eten we weer bij een andere Prins in zijn paleis, zij moeten toch ook aan de kost komen en daarom stellen zij hun paleizen open voor de toerist. Morgen weer op weg naar Tossarie.

22 september 1992,

Vandaag om 05:30 uur opstaan, om 06:15 uur ontbijt en koffer buiten zetten, om 07:00 uur vertrek naar ons nieuwe hotel op 325 km verderop, we rijden door mooie natuur naar Tossarie, voor Tossarie overstappen in een minibusjes omdat de bus te groot is voor 2000 meter hoog in de bergen.

Zojuist zijn we gestopt op de grens van oost Java met als hoofdstad Soerabaja, bij een paar plattelandshuisjes stoppen wij, we hebben mogen kijken in de woonkamer, keuken en achter het huisje waar de buffels staan. De lunch gebruiken we in een restaurantje in de stad, eerst alles met je servet poetsen voordat je het gebruikt, maar zowat. Daarna lopen we nog wat rond en stappen weer in de bus, de natuur blijft veranderen de ene stad en dorp is vuil, dan weer is de andere stad weer heel schoon, heel verschillend. We stoppen nog voor een theestop en rijden dan door naar een dorp verderop waar kleinere busjes voor ons gereed staan omdat de grote bus hier niet kan komen omdat we in een gebied komen dat vele bochten en smalle wegen heeft. Wij moeten dan nog 26 km rijden en 2000 meter stijgen naar de Bromo krater daar ligt ons nieuwe hotel met trapsgewijs liggende huisjes. We dineren daar en gaan vroeg naar bed, omdat morgenvroeg om 03:30 uur in de nacht de wekker afgaat, dan gaan we foto’s maken van de zonsopgang boven de krater Bromo.

Ik moet nog vertellen dat bij onze laatste theestop vanmiddag, Wim Bronsema in de tuin van dat hotel waar we waren daar verbleef ook een levensgrote Orang-oetang, hij loopt naar die aap toe terwijl onze reisleider had gezegd, niet te kort in de buurt te komen van die Orang-oetang, Wim doet het toch en gaat voor die aap op de grond zitten en geeft hem een hand/poot, de aap grijpt Wim bij zijn enkels, terwijl hij zijn andere hand legt op het kale hoofd van die aap. Wij hebben zo met het voorval moeten lachen dat Wim en die aap er geen genoeg van konden krijgen. Wim pakt een strosprietje in zijn mond aan het ene eind en de aap aan de andere eind. Het is niet na te vertellen, je moet er zelf bij geweest zijn om het te beoordelen, maar dat we gelachen hebben, dat kan ik u verzekeren. Wij waren ook wel een beetje bezorgt. ‘s Avonds hebben wij een video afgedraaid, iemand had het namelijk opgenomen zonder dat we dat wisten, dus we konden nog een keer flink lachen.

23 september 1992,

Vanmorgen om 03:30 uur op dit veel te vroege uur gaat inderdaad de wekker af en opstaan is geblazen, het is wel heel erg vroeg, met z’n allen een kopje koffiegedronken en om 04:00 uur in de jeeps (4 stuks) heel eind nog omhoog totdat je op een plaats staat waar je boven de vulkanen de zon ziet opkomen, toen we boven aan de berg aankwamen waren daar al veel mensen, dit schijnt een ware attractie te zijn. Het is heel mooi om de zon zo te zien opkomen en hiervan hebben we enkele foto’s gemaakt. Wij zijn toen verder het dal van de krater ingereden tot aan een plaats waar mannen met paarden ons op stonden te wachten, we wilden eerst geen paard nemen, maar die kerels wisten het beter, ze achtervolgden ons tegen de helling op, Tonny kreeg moeite met haar ademhaling en moest dus toch op het paard. Ik had ook wat moeite met mijn ademhaling, maar ik ben toch te voet achter het paard aangelopen, na deze tocht moesten we nog een trap beklimmen van 150 treden tegen de vulkaan op en toen waren we boven op de kraterrand, dit is adembenemend mooi, maar ook blaast de krater heel veel zwavel omhoog, dat gaat continu door, het lijkt wel een constant rokende schoorsteen.

Weer in ons hotel hebben we ontbeten, want het was al 08:00 uur in de morgen geworden en we hadden er al bijna een dag opzitten zo vroeg waren we op. Wij zijn lekker in bad gegaan en om 11:00 uur zijn we naar een Hindoe dorp geweest en dat lag opgesloten tussen de bergen in een dal. Na de lunch zijn we in het dorpje wezen wandelen en hebben een lagere school bezocht en hebben daar wat schrijfwaren achter gelaten. Ans van Gennip had namelijk flink wat van dat spul bij zich. De school was er erg blij mee. Verder hebben we wat geluierd en om 19:30 uur diner, dan naar bed om wat slaap in te halen.

24 september 1992,

We worden om 06:00 uur gewekt, we zijn blij dat we vertrekken uit dit vochtige koude klimaat op 2000 meter hoogte in de bergen. Wij rijden om 07:30 uur omlaag het dal in met kleine busjes (ongeveer 1 uur) en stappen over op de grote bus en rijden kort langs de kust richting Kaliklatan ons laatste verblijf op Java. De eerste theestop is om 09:30 uur in een Chinese koffieshop, hier hebben ze goede thee, want anders schenken ze jasmijn thee, en die vinden wij geen lekkere smaak hebben. We passeren een goederen locomotief uit het jaar nul. Hij werd gebruikt voor het suikerriet transport. De lunch gebruiken we in de Jember om 13:00 uur, de Indonesische gids Broerie keurt het eten en er moeten nieuwe kopjes of glazen worden gebruikt omdat van de gebruikte kopjes stukjes af zijn. Het eten is lekker, we rijden verder door Oost-Java het is een heel ander landschap, betere wegen, andere en betere huizen, met daartussenin toch ook houten of rieten huizen, we rijden door koffie en cacaoplantages.

Ons hotel zijn deze keer ook huisjes en zijn in groepen aan elkaar gezet, deze huisjes liggen op een grote plantage, we worden ontvangen om 17:00 uur door de mevrouw van de onderneming, haar man is overleden en zij zet dit bedrijf al 10 jaar alleen door. Zij heeft ongeveer 700 mensen in dienst en die wonen allemaal in huizen op de plantage, de huisjes van ons zijn in de sfeer van de mensen hier, douche of bad is er niet maar een betegelde bak met water dat je naar believen kunt vermengen met warm water en je giet dat water met een steelpan over je lichaam. Per 4 huisjes hebben we een kamer boy die alles verzorgt van wasgoed tot ontbijt toe, wij zijn nu klaar om gezamenlijk met de kamer boy naar de eetzaal te gaan voor het diner. Morgenvroeg om 07:30 uur opstaan en om 09:00 uur gaan we de plantage bekijken.

25 september 1992,

Wij zijn om 07:30 uur opgestaan, om 08:00 uur aan tafel, het ontbijt was door de kamer boy voortreffelijk klaar gemaakt voor 6 personen, na het ontbijt om 09:00 uur stappen we op de open truc (vrachtauto) en we worden gereden door de plantage. Wij zien de groeiwijze van cacao, koffie, kruidnagel, rubberbomen en het tappen daarvan, nootmuskaat en peper, we bekijken de kaneel en zoethoutbomen, daarna gaan we in de fabriek kijken hoe de mensen de latex voor de rubber bereiden.

We zien hoe ze koffiebonen behandelen, de cacaobonen drogen, de kruidnagel knoppen laten drogen. Voor ons is dit een geweldige excursie. We gaan lunchen want het is inmiddels 13:00 uur, na het lunchen gaan we de koffers voorbereiden want morgenvroeg gaan we Java verlaten. De bus die wij 15 dagen op Java hebben gebruikt, keert na morgenvroeg en gaat weer terug naar Jakarta voor de volgende reisgroep, dus we moeten ervoor zorgen dat alles mee kan naar Balie, na het koffers pakken het is inmiddels 15:00 uur we gaan met z’n allen achter de kamer boy aan even wandelen, door wat al is gebleken, het een paradijs. Dit panorama en de vriendelijke mensen die je tegenkwam zijn uniek te noemen. Wij hebben mensen van jong tot oud zien baden en wassen in de rivier, we zien aapjes en krekels die een hels kabaal maken, wij krijgen van de kamer boy een geweldige uitleg. Wij zijn om 18:00 uur terug in het huisje, we dineren om 19:30 uur en gaan weer slapen. Morgenvroeg om 06:30 uur opstaan, om 07:15 uur koffers buiten de deur zetten en om 08:00 uur vertrekken we naar de veerpont om in te schepen voor de overtocht naar Balie.

26 september 1992,

Als we vertrekken met de bus naar de haven, het is ongeveer een half uur rijden. Onderwijl nemen wij afscheid van onze gids Broerie en de chauffeur Eddy en zijn bijrijder Harry en de kofferjongens. We komen om 09:00 uur aan bij de haven, onze nieuwe gids staat ons op te wachten en we kunnen meteen op het veer. De trossen worden losgegooid en om 11:00 uur komen we aan en 1 uur later in de tijd, want het is een uur varen, onze horloges moeten 1 uur vooruitgezet worden.

De nieuwe bus met chauffeur en bijrijder staan klaar, we rijden een uur en dan is het al 12:00 uur en dus Balie tijd, we stoppen bij een restaurant voor de lunch en na de lunch rijden we verder en stappen we uit waar de zee (Indische oceaan) het dichtst bij de weg ligt om even langs de zee te lopen, dan weer verder en om 16:00 uur zijn wij in ons laatste hotel van deze geweldige reis door Indonesië. Het is een 5 sterren hotel het is er prachtig, mooie kamer met bad/douche, tv, radio, airconditioning, safe, minibar en 2 persoons bed. Om 12:00 uur dineren wij buiten aan het zwembad de aankomende dagen hebben we nog 2 excursies en de rest van de tijd luieren wij tot woensdagmiddag.

27 september 1992,

Vanmorgen zijn we om 08:00 uur opgestaan en hebben wij ontbeten in de buitenlucht (brunch). Na het ontbijt, hebben we onze fotorolletjes naar een ontwikkelaar gebracht en zijn we tot aan de lunch gaan luieren aan het zwembad. Na de lunch zijn we in de bus gestapt voor een excursie naar een tweetal godentempels, we hebben de apen gevoerd met bananen. Toen weer in de bus naar een opvoering van de apendans en ter plaatse hebben we gedineerd. Na het diner naar Kuta terug en bij ons hotel uitgestapt, nog vlug even de foto’s opgehaald en naar bed.

28 september 1992,

Om 07:00 uur opstaan om 08:15 uur ontbijten en om 09:00 uur vertrek met de bus naar een weverij en houtsnijwerkplaats, daarna lunch en de hoofdtempel van de Goden bezocht, daarna een leefplaats van de oude bevolking een door een muur omsloten gebiedje met gebouwtjes en tempeltjes, we vertrekken weer en zijn in ons hotel om 17:45 uur nog even wat rusten en om 19:30 uur diner met show. Vanavond nog de laatste foto’s ophalen en naar bed.

29 september 1992,

Vandaag luieren, niets doen, zwembad in en uit, winkelen en weer rusten en eten, wat hebben we het toch weer goed.

30 september 1992,

Deze dag van vertrek hebben we wat geluierd aan het zwembad, heerlijk nog wat bruinen, wat kleur krijgen want dat is erbij ingeschoten met die drukke agenda van deze reis, nog even handelen met de horlogeverkopers op straat en om 18:30 uur verzamelen in de hal voor vertrek naar het vliegveld Denpasar voor de vlucht naar Amsterdam, via Medan, Abu Dhabi en Wenen naar Amsterdam Schiphol terug.

De reis was in een woord een geweldige reis. Bij ons is de reis en alles wat we gezien en beleefd hebben bijzonder bevallen, had niet mooier kunnen zijn. Toch zijn we weer blij om thuis te zijn, het was alles bij elkaar bijna 1 maand van huis en het was een zeer vermoeiend reis maar wel mooi en dat maakt altijd veel leed goed. We waren net een dag weer thuis in Weert toen het Israëlisch vrachtvliegtuig in de Bijlmer in de flats vloog met alle verschrikkingen van dien die toen volgde. *JGJCVA16012022*Indonesiëreis*